नुवाकोट ! चीन र अमेरिका बीचको व्यापार युद्ध फेरि उत्कर्षमा पुगेको छ। पछिल्लो समय पुनः सक्रिय बनेको यो आर्थिक द्वन्द्वले विश्वव्यापी बजारमा गम्भीर असर पार्ने संकेत देखिएको छ। यो युद्धको सुरुआत सन् २०१८ मा तत्कालीन अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पद्वारा चिनियाँ सामानमा उच्च शुल्क लगाउने निर्णयपछि भएको थियो। त्यसयता विभिन्न चरणमा शुल्क वृद्धि, जवाफी कदम र आंशिक सहमतिहरू भए पनि द्वन्द्वको अन्त्य भने अझै देखिएको छैन।
व्यापार युद्ध सुरु हुनुका कारण
अमेरिकाले चीनमाथि व्यापार घाटा, प्रविधि चोरी, जबरजस्ती प्रविधि हस्तान्तरण, ‘Made in China 2025’ योजना तथा अत्यधिक सरकारी सब्सिडीको आरोप लगाउँदै उच्च शुल्क लगाएको थियो। ट्रम्प प्रशासनको भनाइमा चीनले अमेरिकी बजारमा असमान प्रतिस्पर्धा गर्दै आएको थियो।
प्रमुख घटनाक्रम
२०१८ मा अरबौं डलर बराबरको चिनियाँ सामानमा २५% सम्मको शुल्क लगाइयो। चीनले जवाफी कदम स्वरूप अमेरिकी सामानमा शुल्क बढायो।
२०१९ मा तनाव झनै चर्कियो। दुवै देशले हजारौं वस्तुमा शुल्क वृद्धि गरे।
२०२० मा ‘Phase One Agreement’ भयो, जसअन्तर्गत चीनले अमेरिकी कृषि उत्पादनहरू खरिद बढाउने सहमति गर्यो।
व्यापार युद्धको प्रभाव
व्यापार युद्धले वैश्विक आपूर्ति श्रृंखला अवरुद्ध बनायो। कृषि, इलेक्ट्रोनिक्स, र कार उद्योगमा नकारात्मक प्रभाव पर्यो। साथसाथै उपभोक्ता वस्तुको मूल्यवृद्धिले सर्वसाधारणलाई समेत असर गर्यो।
२०२५ को हालको अवस्था
अमेरिकामा ट्रम्पको पुनरागमनसँगै व्यापार युद्ध पुनः चर्किएको छ।
अप्रिल २, २०२५ मा राष्ट्रपति ट्रम्पले ‘Liberation Day’ घोषणा गर्दै सबै आयातमा १०% शुल्क लागू गरे। चिनियाँ वस्तुमा कुल ५४% शुल्क पुगेको छ।
अप्रिल ७ मा चीनले अमेरिकी वस्तुहरूमा ३४% प्रतिशोधी शुल्क घोषणा गर्यो, जुन अप्रिल १० देखि लागू हुनेछ।
अप्रिल ८ मा ट्रम्पले चीनलाई थप चेतावनी दिँदै, यदि चीनले आफ्नो शुल्क फिर्ता नलिए, अमेरिका थप ५०% शुल्क थप्ने घोषणा गरे। यसले चिनियाँ वस्तुमा कुल १०४% शुल्क पुर्याउनेछ।
विश्लेषकहरूको चिन्ता
विश्लेषकहरूका अनुसार यी कदमहरूले विश्वव्यापी बजार अस्थिर बनाउने, आपूर्ति प्रणालीमा समस्या ल्याउने, तथा मूल्यवृद्धि बढाउने सम्भावना छ। दुई ठूला अर्थतन्त्रबीचको यो तनावले सिंगो विश्व आर्थिक प्रणालीलाई नै असर पार्न सक्ने देखिएको छ।
#TradeWar2025 #ChinaUSConflict #DonaldTrump #EconomicCrisis #GlobalTrade #NepaliNews #SurakiKhabar #BreakingNews
